ANTİK PERGAMON'DA SOLUKSUZ BİR MACERA

 

    “Kişinin üzerinde düşünmediği ilmin ve kullanmadığı aklın hiçbir faydası yoktur.” sözüyle de bilinen, 2. yüzyılda Bergama’da yaşamış tıp doktoru ve filozof Galen’in memleketine götürüyor okuru son romanı “Pergamon’un Kayıp Hazinesi”nde değerli yazar Nesibe Çakır. Galen’in sözü romanı okurken sürekli aklıma takılıyor. İnsanlığın Pergamon gibi bir değerden günümüz Bergama’sına nasıl geldiğini düşünüyorum. O eşsiz mimari, kentsel düzen hayal gibi geliyor sayfalar arasında gezinirken.

Yapıtın her satırında, İstanbul Üniversitesinde ve Almanya’da klasik arkeoloji, ön Asya arkeolojisi ve sanat tarihi dallarında eğitim gören, halen Çukurova Üniversitesi Arkeoloji bölümünde öğretim görevlisi olan Nesibe Çakır’ın derin bilgi birikimini fark etmemek mümkün değil. Roman, Pergamon’un dar sokaklarında, ninesinden öğrendiği içerikleri gizli karışımlarla hazırladığı parfüm, şifalı sabun, doğal maske ve benzerlerini satan ana karakter Arete’yi tanıtarak başlıyor. Arete ninesi ve abisiyle, yeni atanan valinin karısının, atalarının asırlardır yaşadıkları evi işgal etmesi yüzünden başka bir eve taşınmak zorunda kalmıştır ve valinin karısına öfke doludur. Kadının kötü emellerini öğrendikten sonra çok heyecanlı ve gizem dolu bir hazine avı başlar.

Yapıtın en sevdiğim yönü ise kitapların ne denli değerli olduğunu her bölümünde vurgulaması. “Pergamon’un Kayıp Hazinesi” gerçek hazinenin altın vb. değil, insanları her harfiyle aydınlatan kitaplar olduğunu bir kez daha, öğretici üsluptan uzak bir şekilde anlatan yapıtlardan olmayı başarıyor. Belki hiç duymadığımız ve kulağa hoş gelebilecek Yunanca sözcükler, o dönemin ilginç yaşam kültürü ve Yusuf Tansu Özel’in benzersiz çizimleri kitabı daha da sürükleyici hale getiriyor.

Kitap 4, 5 ve 6. sınıflara öneriliyor yayınevinin sitesinde ancak tarihe ilgi duyan tüm yetişkinlerin de hem keyif alarak hem yeni şeyler öğrenerek okuyabilecekleri bir roman Pergamon’un Kayıp Hazinesi. Ünlü düşünür Plinius’un “Küçük Asya’nın en muhteşem şehri” dediği Pergamon’a gitmeye ne dersiniz?

“Pergamon’un Kayıp Hazinesi”, Nesibe Çakır, roman, Can Çocuk, İstanbul, 2022